Powoli rozpoczyna sie okres urlopowy. Wielu z nas wyjedzie za granicę lub w różne zakątki naszego kraju. Nie zawsze będzie tam szybki dostęp do pomocy medycznej. I właśnie wtedy powinnyśmy mieć pewność, że w sytauacji zagrożenia będziemy wiedzieli jak zareagować. Od tego bowiem może zależeć życie nasze i naszych najbliższych. Warto więc przed wyjazdem na wakacyjne wojaże poświęcić choć trochę czasu i z uwagą zapoznać się z naszym krótkim poradnikiem ze wskazówkami postępostępowania.
OPARZENIA TERMICZNE
Oparzenie to uszkodzenie tkanek wywołanych działaniem wysokiej temperatury. Zaś udar cieplny to reakacja organizmu, która może wystapić w czasie bardzo ciepłej pogody o wysokiej wilgotnosci lub pod wpływem nadmiernego nasłonecznienia.
OPARZENIA TERMICZNE I STOPNIA
Objawy :
zaczerwienie, lekki obrzęk, ból
Jak pomóc ?
- ochładzać miejsce oparzone zimna wodą min. 10-15 min
- po schłodzeniu załozyć na oparzone miejsce jałowy opatrunek
- mozna podać środek przeciwbólowy - dorośli - ibuprofen dzieci - paracetamol
OPARZENIA TERMICZNE II STOPNIA (częściowe)
Objawy:
pęcherze, obrzęk, wysięk płynu, ból
Jak pomóc?
- usunać odzież oraz bizuterię z poparzonego miejsca
- ochładzać miejsce oparzone zimną wodą dopóki występuje ból
- nałożyć na powierzchnię oparzoną suchy, jałowy opatrunek
- można podać środek przeciwbólowy - dorosli - ibuprofen, dzieci- paracetamol
- przy rozległym oparzeniu II stopnia konieczna jest pomoc medyczna
OPARZENIE TERMICZNE III STOPNIA:
Objawy:
- skóra w tych miejscach jest twarda, woskowata, perłowa albo szara, zwęglona
- poszkodowany nie odczuwa w tych miejscach bólu, ponieważ uszkodzeniu lub zniszczeniu uległy włókna nerwowe
Jak pomóc ?
- kontrola oddechu poszkodowanego
- usunąć odzież oraz bizuterię z oparzonego miejsca
- nałożyć na oparzoną powierzchnię suchy, jałowy opatrunek
- wezwać pomoc medyczną
URAZY KOŚCI I STAWÓW
Urazy Kości i stawów :
Siniaki:
Objawy:
uderzone miejsce, w wyniku uszkodzenia podskórnych naczyń krwionośnych i wysiękiem krwi do tkanek, ciemnieje, staje się ciemnogranatowa, czasami pojawia się niewielki obrzęk
Jak pomóc ?
- w celu ograniczenia zasininia i obrzęku, na uderzone miejsce można przyłozyć coś zimnego- lód, specjalny żel chłodzący.
Lekkie skaleczenia i otarcia:
Objawy:
krwawienie, pieczenie
Jak pomóc ?
- przemyć rankę czystą, bieżącą wodą z mydłem, usuwając wszystkie zanieczyszczenia i bród
- odkazić ranę środkiem dezynfekującym np. woda utlenioną
- założyć na ranę plaster lub opatrunek z gazy (niewielkie zadrapania, jeśli krwawienie zostało juz zatamowane, dobrze jest często odkrywać, gdyż dopływ powietrza przyspiesza gojenie ran)
Większe rany cięte lub kłute z krwawieniem:
Objawy:
silne krwawienie, ból
Jak pomóc?
- uwidocznić całą ranę (zdjąć lub rozciąć zasłaniającą ranę odzież)
- w miejscu uszkodzenia przyłożyć sterylną gazę, a w przypadku braku materiałów opatrunkowych - czystą tkaninę i zastosować ucisk swoją dłonią
- jeśli rana znajduje się na kończynie, należy unieść ją powyżej serca, w celu wyrównania ciśnienia- zmniejszy to krwawienie. Jednocześnie należy uciskać ręką miejsca urazu
- załozyć opatrunek z bandaża- pozostawić używaną wcześniej gazę lub tkaninę i rozpocząć bandażowanie od miejsca uszkodzenia, okrężnymi ruchami, przesuwając się w górę i w dół, zawsze mocniej uciskając bandaż w miejscu uszkodzenia
- w przypadku rany kłutej, gdy widoczny jest tkwiący w niej przedmiot - należy go zostawić na miejscu, unieruchomiając go kompresem, gazą i jak najszybciej wezwać pomoc medyczną
OMDLENIA
Omdlenie
Omdlenie, krótkotrwała utrata przytomności wywołana niedotlenieniem mózgu, związanym ze spadkiem ciśnienia tętniczego krwi najczęściej na podłożu reakcji naczynioruchowych.
Objawy:
blada, wilgotna skóra, płytki szybki oddech, utrata przytomności
Jak pomóc ?
- przewietrz pomieszczenie
- unieść nogi poszkodowanego 30-40 cm w górę
- rozpiąć ubranie
- jeżeli poszkodowany przewrócił się sprawdzić czy na skutek upadku nie doszło do obrażeń
UKĄSZENIA I UŻĄDLENIA
Ukaszenie przez psa lub dzikie zwierzę :
Objawy:
rany gryzione mogą mieć postać ran szarpanych, kłutych, miażdzonych, zadrapań lub rozerwań
Jak pomóc ?
- jesli rana nie krwawi mocno- umyć ją mydłem i wodą pod ciśnieniem , ewntulanie oczyścić ranę za pomocą 3% wody utlenionej lub 0,5-1% roztworu nadmanganianu potasu (mają działanie bakteriobójcze)
-po oczyszczeniu rany, przygotować okład z Rivanlu
- po osuszeniu rany, nałożyć na nią jałowy opatrunek
- można podać środek przeciwbólowy- dorosli - ibuprofen, dzieci - paracetamol
- nie podawać poszkodowanemu niczego ani do jedzenia ani do picia
- okryć poszkodowanego kocem
udać sie po pomoc medyczną w celu oczyszczenia i zszycia rany oraz przyjęcia szczepionki przeciwko tężcowi i wściekliżnie
Ukąszenia przez żmiję:
Objawy:
silny piekący ból w chwili ukąszenia, w miejscu ukąszenia widoczne są dwie ranki, pojawia się zaczerwienienie oraz obrzęk, ukąszone miejsce bardzo szybko puchnie
pozostałe objawy :
- powiększenie okolicznych węzłów chłonnych
- ogólne osłabienie, senność
- niepokój, drgawki, omamy, ból głowy, mroczki w oczach, nudności, wymioty, biegunka, utrata świadomości, omdlenie
Jak pomóc?
- przemyć ranę wodą, wodą utlenioną lub nadmaganianem potasu w celu usunięcia pozostałego na skórze jadu
- unieruchomić ukaszoną część ciała
- nałożyć opaskę uciskową powyżej miejsca ukszenia
- opaskę zakładamy w taki sposób, żeby hamowała odpływy krwi żylnej w kierunku serca, lecz żeby nie zatrzymywała dopływu krwi tętniczej (ucisk musi być silny, ale nie za mocny, co 10 do 20 min zwalniać ucisk na ok. 1-2 min
- wezwać pogotowie ratunkowe ewntulanie natychmiast przewieżć poszkodowanego do najbliższego szpitala
- okryć poszkodowanego kocem
- obserwować poszkodowanego
- obserwowoać tętno i oddch poszkodowanego
- po odzyskaniu świadomości przez poszkodoanego należy mu pomóc w powolnym, niegwałtownym podniesieniu się i posadzić go w chłodnym przewiewnym miejscu
- jeśli brak poprawy- wezwać pogotowie ratunkowe
UŻĄDLENIA:
Użądlenie przez osę lub pszczołę:
Objawy:
- silny ostry, piekący ból
- zaczerwienienie
- obrzęk
Możliwość wystąpienia wstrząsu:
- zaburzenia oddychania - oddech krótki i przyspieszony
- przyspieszenie tętna
- reakcja skórna - skóra intensywnie czerwona i piekąca
- obrzęk języka, warg, gardła
- pojawia się chrypka
- ucisk w klatce piersiowej
- sino-niebieskie zabarwienie warg i ust
- zawroty głowy
- nudności i wymioty
Jak pomóc?
- jeżeli pozostał żądło - usunąć je
- umyć miejsce użądlenia wodą z mydłem
- zastosować okład z lodu na użądlone miejsce (złagodzi to ból i obrzęk)
- można podać poszkodowanemu aspirynę lub środek przeciwbólowy - dorośli ibuprofen, dzieci - paracetamol
- posmarować miejsce ukąszone maścią hydrokortyzonową lub innym kremem odczulającym
- profilaktycznie można podać wapno do wypicia
- w przypadku użądlenia w język bądź usta - podać poszkodowanemu kostkę ludu do ssania (zmniejszy to ból oraz obrzęk) oraz jak najszybciej udać się do lekarza
- obserwować poszkodowanego
- w przypadku podejrzenia wystąpienia wstrząsu - wezwać pogotowie ratunkowe
UGRYZIENIE PRZEZ KLESZCZA:
Objawy:
- miejscowy odczyn - zaczerwienienie i obrzęk
- w późniejszym czasie może pojawić się gorączka
Jak pomóc?
- nie smarować niczym miejsca w które wgryzł się kleszcz
- chwycić pęsetą kleszcza przy samej skórze i ruchem jednostajnym, zdecydowanym pociągnąć go ku górze
- należy uważać, żeby żadna część ciała kleszcza nie została w skórze
- miejsce po ukąszeniu przemyć wodą a następnie zdezynfekować spirytusem
- jeśli jednak okazało się, że główka kleszcza pozostała w skórze lub pojawiają się niepokojące objawy (rumień, zaburzenia neurologiczne, problemy z układem krążenia, silne bóle głowy) - należy jak najszybciej udać się do lekarza
ZATRUCIE ROŚLINAMI I GRZYBAMI
Zatrucie , intoksykacja, działanie trucicny w organizmie (zaburzenie czynności narządów lub śmierci). Zatrucie może być ostre, poostre i przewlekłe, zależnie od siły działania, dawki i drogi dostania się trującej substancji do organizmu.
Zatrucie roślinami:
Do najczęstszych zatruć toksynami pochodzenia roślinnego dochodzi po spożyciu roślin takich jak : bieluń dziędzierzywa (zwany diabelskim zielem), pokrzyk wilcza jagoda, lulek czarny, szczwół plamisty, szalej jadowity.
Objawy:
nudnosci, wymioty, biegunka
Jesli toksyny przenikną do krwi mogą wystapić róznież objawy takie jak :
- zaburzenia krążenia,
- zaburzenia oddychania,
- zaburzenia widzenia,
- slinotok,
- drętwienie kończyn,
- drgawki
Jak pomóc ?
W przypadku podejrzenia zatrucia toksyczną rosliną nalezy:
- wywołać wymioty (jesli osoba poszkodowana jest przytomna)
- jak najszybciej przewieżć do najblizszego szpitala
- staramy się dokładnie zapamiętać objawy jakie wystąpiły (pomoże to w szybszej diagnozie)
- wymioty można wywołać podając mocno osoloną wodę z dodatkiem węgla aktywnego
- po wymiotach ponownie podać węgiel leczniczy
- wymiociny oraz resztki rośliny należy zabezpieczyć i przekazać personelowi medycznemu (pomoże to ułatwić identyfikację toksyny)
Zatrucie grzybami:
Najważniejsze jest przestrzeganie zasady, iż dzieciom do 4 roku życia nie należy w ogóle podawać grzybów.
Zatrucie grzybami dzielą się na dwa rodzaje, które uzależnione są od czasu wystąpienia objawów zatrucia:
- do 6 godzin od spożycia grzybów
- powyżej 6 godzin od spożycia grzybów
Objawy:
nudności, wymioty, ból brzucha, biegunka, ślinotok, zaburzenia krążenia, zwężenie żrenic
Jak pomóc ?
naiezależnie od tego, czy objawy juz wystąpiły, czy jeszcze nie, w przypadku podejrzenia zatrucia grzybami należy:
- jak najszybciej wywołać wymioty, w celu usunięcia trucizny z żołądka i nie dopuszczania do jej wchłonięcia
- przewieźć dziecko do najbliższego szpitala
- wymiociny oraz resztki grzybów należy zabezpieczyć i przekazać personelowi medycznemu.